Zakopane – co widać z Wielkiej Krokwi

Ojczyzna skoków narciarskich – Norwegia

Jak podaje norweska legenda, pierwszy skok na nartach został wykonany jeszcze w średniowieczu, między rokiem 1044 a 1066 i dokonał go narciarz Heming, który skacząc uratował się od śmierci na stromym stoku wyspy Bremengen. Późniejsze, udokumentowane informacje opisują ćwiczenia norweskich żołnierzy pod Trondheim i pochodzą z 1796 roku. Bez względu na stopień wiarygodności legendy, to Norwegię uznaje się za kolebkę skoków narciarskich. To tutaj, w 1840 roku powstała pierwsza skocznia narciarska, stąd pochodził też Sondre Nordheim, skoczek narciarski i ojciec narciarstwa klasycznego. Jego osiągnięcia dały początek pomiarom rekordów długości, a pierwszy skok uznany za rekordowy wynosił 30,5 metra. Pierwszy konkurs skoków rozegrany został w Norwegii w 1892 roku, a kilka lat później odbyły się pierwsze zawody o randze międzynarodowej. Stopniowo popularność dyscypliny rozprzestrzeniła się na całym świetnie, od Stanów, po Szwecję, Finlandię, Szwajcarię i Austrię oraz inne kraje alpejskie. Pojawiły się zimowe igrzyska olimpijskie, na mapie zimowych ośrodków zaistniały takie miejsca jak Davos i Chamonix.

Skoki narciarskie na przestrzeni lat

Skoczkowie narciarscy, których oglądamy w dzisiejszych czasach nie zawsze skalali w ten sposób, styl skoków bardzo zmienił się na przestrzeni lat. Początkowo, za czasów Nordheima, obowiązywał styl kuczny, ale Norweg zrewolucjonizował technikę skoku i wprowadził styl zwany telemarkiem. Do dziś jest on wykorzystywany przez skoczków w klasycznym lądowaniu telemarkiem. Kilkakrotne podkurczanie nóg i wymachiwanie rękoma na przestrzeni lat przekształcało się do coraz bardziej aerodynamicznej, wyprostowanej sylwetki. W ostatnich latach zawodnicy skaczą powszechnie przyjętym stylem V, z charakterystycznym rozstawieniem nart, a tym samym osiągane przez nich wyniki są naprawdę imponujące a skoki dość bezpieczne. Przemianie uległ także strój skoczków, pojawiły się techniczne kombinezony, lekkie i nieprzepuszczalne, natomiast na głowach zawodników czapki zostały zastąpione kaskami.

Wielka Krokiew imienia Stanisława Marusarza

W Zakopanem w 1910 roku pojawiła się skocznia na Kalatówkach, w 1920 w Dolinie Jaworzynki a w 1925 roku wybudowana została Wielka Krokiew, najsłynniejsza skocznia w Polsce. Z tych trzech skoczni do dziś pozostała tylko Krokiew. Nazwa miejsca pochodzi od zalesionego wzniesienia (1378 m nad poziomem morza), na którego północnych zboczach usytuowana jest skocznia. To tutaj skoków dokonywali najwięksi skoczkowie polscy Stanisław Marusarz, Bronisław Czech, Franciszek Gąsienica-Groń, Wojciech Fortuna czy Adam Małysz. Rozbieg Krokwi pamięta także ślady rozpędzających się nart czołowych skoczków klasyfikacji światowej: Janne Ahonena, Simona Ammanna czy Gregora Schlierenzauera. Co ciekawe, skoczni nadano imię Stanisława Marusarza „Dziadka”, wybitnego sportowca określanego mianem „króla Wielkiej Krokwi”.

Do powstania skoczni przyczynił się Karol Stryjeński – architekt, rzeźbiarz i miłośnik Tatr. Wygrał on konkurs na zagospodarowanie przestrzenne Zakopanego, a w swojej koncepcji przewidział podział miasta na strefy i wyodrębnienie dzielnicy sportowej u podnóża Krokwi. Otwarcie skoczni nastąpiło 22 marca 1925 roku, a zwycięzcą pierwszych zawodów był Stanisław Gąsienica-Sieczka, który osiągnął wynik i ustanowił pierwszy rekord: 36 metrów i 36 centymetrów. Przez lata skocznia była kilkakrotnie modernizowana.

W 2008 roku wybudowana została nowoczesna kolej linowa, która dowozi turystów chcących zwiedzić obiekt i nacieszyć oczy panoramą z tarasu widokowego. Skocznia jest udostępniona do zwiedzania każdego dnia, oczywiście z wyłączeniem dni, w których organizowane są zawody.

Obecne parametry skoczni

Punkt konstrukcyjny: 125 m
Wielkość skoczni (HS): 140 m
Długość najazdu: 98,7 m
Nachylenie najazdu: 35°
Długość progu: 6,5 m
Nachylenie progu: 11°
Wysokość progu: 3,13 m
Nachylenie zeskoku: 34,3°

Wielka Krokiew jest również miejscem innych zawodów o randze międzynarodowej. Odbywały się tutaj miedzy innymi zawody o Puchar Solidarności, Letnie Grad Prix FIS, Puchary Kontynentalne FIS w skokach narciarskich i kombinacji norweskiej. Rekord Wielkiej Krokwi – 147 metrów należy do Japończyka Yukiya Sato, ustanowiony został podczas zawodów Pucharu Świata w 2020 roku.

Jednym z wyjątkowych wydarzeń, które miały miejsce na Wielkiej Krokwi była msza święta odprawiona w 1997 roku przez Jana Pawła II.

Zakopane podczas skoków

Podczas zawodów Pucharu Świata w skokach narciarskich Zakopane zamienia się w centrum sportowe wypełnione po brzegi rozentuzjazmowanymi kibicami wspierającymi swoich faworytów. Po zakorkowanym od ruchu samochodowego mieście przemieszczają się autobusy oznaczone flagami różnych państw, transportujące zawodników.

Życie Zakopanego koncentruje się wokół skoczni. Główne ulice prowadzące do skoczni – ulice Józefa Piłsudskiego i Bronisława Czecha tętnią pełnią życia i radości. Mimo ograniczeń wprowadzonych w związku z pandemią, nie brakuje tu straganów z gadżetami dla kibica oraz punktów gastronomicznych sprzedających gorące, pachnące przekąski i grzańce na rozgrzewkę. Grupy kibiców i turystów ciekawych wydarzenia tłumnie spacerują podziwiając rozświetlony obiekt wyczynów sportowych. W Zakopanem na każdym kroku dominują barwy biało-czerwone, wszyscy Polacy zgromadzeni wokół skoczni podczas zawodów wstrzymują oddech w momencie skoku naszych zawodników. Ulice Zakopanego wypełnione są dźwiękiem trąbek, wuwuzeli i okrzykami kibiców. Ta wyjątkowa atmosfera zawodów jest odczuwalna na każdym kroku. Po zakończonych treningach, kwalifikacjach i konkursie każdego dnia podekscytowany tłum przenosi się do restauracji i karczm przy Krupówkach i w sąsiednich ulicach, by tam świętować dalej zwycięstwo, dzielić się emocjami lub po prostu celebrować wielkie wydarzenie.

Być jak prawdziwi sportowcy

Nie bądźmy tylko biernymi użytkownikami i kibicami. wartto odwiedzić kilka obiektów sportowych i rekreacyjnych aby samemu spróbować sportów zimowych.

Niedaleko skoczni znajduje się Centralny Ośrodek Sportu oferujący w sezonie zimowym doskonałe trasy do trenowania narciarstwa biegowego.
W Zakopanem do dyspozycji początkujących turystów są też dobrze przygotowane trasy narciarstwa biegowego w centrum, na Równi Krupowej.
Bardziej zaawansowanych przyciągają świetne trasy biegowe Zachodnie – Biały Potok, niedaleko Doliny Białego.
W sąsiednim Kościelisku swoich sił w narciarstwie biegowym początkujący i zaawansowani biegacze mogą spróbować na Chotarzu. Dwie trasy o różnej długości poprowadzone są przez piękne polany zfantastycznym widokiem na Giewont.
Z kolei w Kirach na stadionie mogą cieszyć się pierwszymi krokami na biegówkach początkujący, a tuż obok strzelnicy bardziej zaawansowani.